Als ouder kun je bijna alles aan, maar een kotsend kind op de achterbank tijdens een lange autorit is een uitdaging waar niemand op zit te wachten. Wagenziekte, ook bekend als reisziekte, treft veel kinderen, en kan zelfs de meest geduldige ouder tot waanzin drijven.
Wat is wagenziekte?
Wagenziekte is een vorm van reisziekte die optreedt wanneer de hersenen tegenstrijdige informatie ontvangen over de waargenomen beweging. Het wordt veroorzaakt door een verschil tussen wat je ogen zien en wat je evenwichtsorgaan in je binnenoor voelt.
Bij kinderen komt wagenziekte vaak voor tussen de leeftijd van 2 en 12 jaar. Het komt minder vaak voor bij baby’s en peuters, en de meeste tieners en volwassenen lijken er uiteindelijk overheen te groeien.
Waardoor ontstaat wagenziekte?
Het lichaam neemt beweging waar door een complex systeem dat de ogen, het binnenoor, de huid en de spieren omvat. Bij wagenziekte krijgen de hersenen tegenstrijdige signalen van deze systemen. Bijvoorbeeld, als je in een auto zit en naar de zijkant kijkt, zien je ogen de buitenwereld voorbij zoeven, maar je binnenoor voelt geen beweging. Deze tegenstrijdige signalen kunnen leiden tot gevoelens van misselijkheid en onbehagen.
Je ogen
Als je in een voertuig zit (een auto, bus, boot, trein, enz.) en naar binnen kijkt, zien je ogen dat de binnenkant van het voertuig stil is.
Je evenwichtsorgaan
Dit is een complex systeem in je binnenoor dat helpt bij het handhaven van je balans en oriëntatie. Wanneer je in een voertuig zit, voelt je evenwichtsorgaan de beweging van het voertuig – vooruit, achteruit, zijwaarts, omhoog, omlaag, en eventueel wat tuimelen en draaien.
Dus, als je in een auto zit en je kijkt naar de binnenkant van de auto, zeggen je ogen tegen je hersenen “We zijn stil”, maar je evenwichtsorgaan zegt “Nee, we zijn in beweging”. Deze tegenstrijdige informatie kan je hersenen in verwarring brengen en leiden tot symptomen van wagenziekte. Omdat kinderen hun visuele en evenwichtssysteem nog volop aan het ontwikkelen zijn, zijn ze gevoeliger voor wagenziekte. De meeste mensen groeien er echter uit naarmate ze ouder worden.
Symptomen van wagenziekte
Elk kind kan anders reageren op de symptomen van wagenziekte. Veel voorkomende symptomen zijn onder andere:
- Duizeligheid
- Vermoeidheid
- Misselijkheid en/of braken
- Hoofdpijn
- Bleekheid
- Overmatig zweten
- Snelle ademhaling
Deze symptomen kunnen zich voordoen bij het begin van de reis, of na een tijdje in de auto te hebben gezeten. Ze kunnen ook erger worden als het kind probeert te lezen of naar beneden kijkt.
Tips om wagenziekte bij kinderen te voorkomen of te verminderen
Hoewel het soms onvermijdelijk is, zijn er verschillende dingen die je kunt doen om de kans op wagenziekte bij je kind te verminderen of om de symptomen te verlichten.
1. Zorg voor een goede blik naar buiten
Laat je kind naar buiten kijken, het liefst recht vooruit door de voorruit. Dit kan helpen om de tegenstrijdige signalen aan de hersenen te verminderen.
2. Vermijd lezen en schermpjes
Het lezen van een boek of het kijken naar een scherm kan de misselijkheid verergeren. Probeer deze activiteiten te beperken tijdens autoritten.
3. Maak regelmatig een tussenstop
Even de benen strekken en wat frisse lucht inademen kan de symptomen van wagenziekte verminderen. Plan regelmatig pauzes in tijdens je reis.
4. Gebruik anti-wagenziekte hulpmiddelen
Er zijn verschillende hulpmiddelen verkrijgbaar om wagenziekte te voorkomen of te verminderen. Denk hierbij aan polsbandjes tegen misselijkheid, speciale kauwgums, of zelfs medicijnen (altijd in overleg met een arts).
5. Een kleine snack voor vertrek
Zorg ervoor dat je kind niet met een lege maag reist. Een lichte snack voor vertrek kan helpen. Vermijd wel zware of vette maaltijden.
Is wagenziek een ziekte?
Technisch gezien wordt wagenziekte niet beschouwd als een “ziekte” in de traditionele zin van het woord. Het is eerder een normale reactie van het lichaam op tegenstrijdige sensorische signalen.
Wagenziekte wordt gecategoriseerd onder bewegingsziekten, wat een spectrum van aandoeningen omvat die zich voordoen wanneer de hersenen tegenstrijdige informatie ontvangen van de ogen, het binnenoor (dat het evenwicht regelt), en de andere delen van het lichaam over beweging en balans.
Dus hoewel het “ziekte” in de naam draagt, is wagenziekte meer een tijdelijke aandoening die wordt veroorzaakt door bepaalde omstandigheden (in dit geval reizen in een voertuig) dan een langdurige of chronische ziekte. De meeste mensen ervaren symptomen van wagenziekte alleen tijdens het reizen en de symptomen verdwijnen meestal snel zodra de reis is voltooid of het voertuig stopt met bewegen.
Extra informatie
Tips voor een zorgeloze lange autorit met kinderen
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
