Je oudste gaat bijna naar groep 1 van de basisschool en de tweede is inmiddels op komst. Je kleuter weet nog van niks, hoe ga je hem hierop voor bereiden? De geboorte van een zusje of broertje zal immers een behoorlijke impact op hem hebben. Hij weet al vier jaar niet beter, dan dat hij het “alleenrecht” op jullie heeft. Jullie straks moeten gaan delen, kan een behoorlijke impact op hem hebben en hem zelfs heel onzeker maken. Hoe bereid je je oudste kind voor op de nieuwe gezinssituatie? Want je wilt het ongetwijfeld heel zorgvuldig aanpakken.
Hoe vertel je het grote nieuws?
Een van de eerste vragen die opkomt, is: hoe en wanneer vertel je het aan je kind(eren)? Timing en toon zijn cruciaal.
Timing is everything
Misschien popel je om het je kind te vertellen, maar wacht zo lang mogelijk met dit grote nieuws. Kleine kinderen hebben nog geen besef van tijd en misschien vind jij dat die 9 maanden voorbij vliegen, voor je kleuter zal dit niet het geval zijn. Wacht minimaal die eerste belangrijke maanden af, zodat er ook meer zekerheid is op de komst van een zusje of broertje.
Leeftijdsafhankelijke uitleg
Pas je taalgebruik en uitleg aan op de leeftijd van je kind. Je hoeft echt niet in details alles uit te leggen. Grote begrijpelijke lijn, is prima.
Betrokkenheid
Betrek je kind bij de zwangerschap door samen een prentenboek te lezen over het krijgen van een broertje of zusje, of samen babykleertjes uit te zoeken. Kijk samen met je kind naar foto’s uit zijn eigen babytijd. Praat alvast met hem over zijn broertje of zusje.
Wees eerlijk maar simpel
Vertel wat er gaat gebeuren, maar houd het eenvoudig. “Mama heeft een baby in haar buik” is vaak al genoeg voor een peuter.
De rol van de grote broer of zus
Een nieuw gezinslid kan een mix van emoties teweegbrengen: blijdschap, nieuwsgierigheid, maar ook jaloezie of angst voor verandering.
Aandacht verdelen
Leer je kind dat hoewel een baby veel aandacht nodig heeft, er nog steeds genoeg liefde en tijd is voor iedereen.
Taakjes
Laat je oudste kind helpen met eenvoudige taken zoals een luier pakken of een flesje geven. Dit kan het gevoel van verantwoordelijkheid en trots vergroten.
Veranderingen in de dynamiek
Bereid jezelf ook voor op de veranderingen in je relatie met je partner.
Blijf met elkaar in contact: Tussen luiers, voedingen en slaaptekort door is het essentieel om te blijven communiceren over hoe jullie je voelen.
Teamwork
Verdeel de taken en verantwoordelijkheden. Dat maakt het minder zwaar en vermindert stress.
De praktische kant
Naast emotionele voorbereiding is er ook de praktische kant: de babykamer, de uitzet en de organisatie in huis.
Dubbel op
Veel spullen kunnen gedeeld worden, zoals speelgoed en soms kleding.
Organisatie
Label bakken en dozen met kleding en speelgoed per leeftijdscategorie.
De babykamer
Als ruimte een probleem is, denk dan aan oplossingen zoals een stapelbed voor de oudere kinderen of multifunctioneel meubilair.
De geboorte en de eerste weken
De grote dag en de eerste weken zijn intens voor iedereen.
Bezoekregels
Maak duidelijke afspraken over bezoek om stress en chaos te minimaliseren.
Quality time
Plan één-op-één tijd met je oudste kind(eren) om te laten zien dat ze nog steeds belangrijk voor je zijn.
Samen groeien
Moedig de interactie tussen de nieuwe baby en de oudere broer of zus aan, maar forceer niets.
Is een tweede kind makkelijker?
Het korte antwoord is dat het zowel ja als nee kan zijn, afhankelijk van verschillende factoren zoals de aard van je kinderen, hun leeftijdsverschil, en je eigen ervaring en comfortniveau met ouderschap. Hier zijn een paar overwegingen:
Wat kan makkelijker zijn
Je hebt al een kind grootgebracht (althans tot op zekere hoogte), dus veel van de basics (luiers verschonen, voeden, slaaptraining) zijn je al bekend. Dat betekent minder onzekerheden. De verrassingen die bij een eerste kind kwamen kijken, zijn nu minder waarschijnlijk. Je weet wat je kunt verwachten van de bevalling, de eerste slapeloze nachten, en de peuterjaren. Als je eerste kind oud genoeg is, kan hij of zij daadwerkelijk helpen en mogelijk een hechte band met het nieuwe kind vormen.
Wat kan moeilijker zijn
Nu heb je niet één, maar twee monden te voeden, twee kinderen om naar school of de kinderopvang te brengen, en twee kinderen die aandacht nodig hebben. Je eerste kind moet wennen aan het delen van de aandacht en kan zelfs jaloers worden. Dingen die je gemakkelijk kon doen met één kind, zoals naar de winkel gaan of zelfs naar het toilet gaan, kunnen nu veel complexer zijn. Meer kinderen betekent meer kosten, van gezondheidszorg tot onderwijs.
Dingen die kunnen veranderen
De komst van een tweede kind kan de dynamiek tussen jou en je partner veranderen. De werklast en de stress kunnen toenemen, wat tot spanningen kan leiden als je niet voorzichtig bent. De tijd die je kunt besteden aan je eerste kind, je partner, en vooral aan jezelf, zal waarschijnlijk afnemen. Dit vereist een nieuw balans in de dagelijkse activiteiten. Het karakter en gedrag van je eerste kind kunnen veranderen als reactie op het nieuwe gezinslid, wat een nieuwe aanpak van jou vereist.
Sommige dingen zijn absoluut makkelijker de tweede keer, maar er komen nieuwe uitdagingen bij kijken die je misschien niet had verwacht. Wat belangrijk is, is de instelling waarmee je deze veranderingen tegemoet treedt. Flexibiliteit, geduld, en een goede communicatie met je partner en je kinderen kunnen veel van de mogelijke problemen verzachten. En onthoud, elk kind is uniek; wat voor de eerste heeft gewerkt, werkt misschien niet noodzakelijk voor de tweede!
Extra informatie
Zwanger van de tweede. Wat is er anders?
Jaloezie in het gezin, niet fijn, wel normaal
Het belang van knuffelen: meer dan een lief gebaar
Seksuele voorlichting aan kleine kinderen
Is het erg om als ouder een lievelingetje te hebben?
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
