Als je ooit een zomerdag hebt doorgebracht op het platteland of in een open gebied, ben je waarschijnlijk wel bekend met deze kleine boosdoeners: dazen. Ze kunnen je perfecte zomerdag behoorlijk verstoren. En daar zit natuurlijk niemand op te wachten.
Wat zijn dazen eigenlijk?
Dazen, ook wel paardenvliegen genoemd, zijn geen standaard vliegen. Nee, deze jongens zijn wat groter en hun beet is… laten we zeggen, een stuk minder prettig. Ze behoren tot de Tabanidae-familie en er zijn wereldwijd meer dan 4000 soorten! Ze hebben een voorkeur voor warm en vochtig weer, wat verklaart waarom ze zo actief zijn tijdens de zomermaanden.
Hoe ziet een dazenbeet eruit?
Wat een dazenbeet onderscheidt van bijvoorbeeld een muggenbeet, is de pijn die je direct voelt. Terwijl muggen een lange, dunne mond hebben die je huid doorboort als een naald, hebben dazen een mond die eerder lijkt op mesjes waarmee ze een stukje uit je huid snijden. Ja, dat klinkt pijnlijk, en dat is het ook!
De beet kan resulteren in een rode, gezwollen plek. Soms kan er ook een klein bloedvlekje in het midden van de beet zichtbaar zijn. Bij sommige mensen kan de beet flink jeuken en zelfs blaren veroorzaken.
Waarom bijten dazen?
Het zijn eigenlijk alleen de vrouwtjesdazen die bijten. Ze hebben het bloed nodig om hun eitjes te laten rijpen. De mannetjes voeden zich voornamelijk met nectar. Nu zou je denken dat dazen je bloed drinken zoals muggen dat doen, maar dat is niet het geval. Ze “snijden” en zuigen dan het bloed op dat vrijkomt. Een beetje brutaal, nietwaar?
Voorkomen beter dan genezen: Tips tegen dazenbeten
Draag lichte kleding
Dazen zijn aangetrokken tot donkere kleuren. Door lichte kleding te dragen, maak je jezelf minder aantrekkelijk voor deze beestjes.
Blijf in beweging
Stilzitten of -staan maakt je een makkelijker doelwit. Dazen hebben de neiging minder snel toe te slaan als je in beweging bent.
Gebruik insectenwerende middelen
Er zijn verschillende sprays en lotions beschikbaar die dazen op afstand houden. Zorg ervoor dat je kiest voor een product dat specifiek effectief is tegen dazen.
Vermijd gebieden met veel water
Dazen leggen hun eitjes graag in water. Vermijd dus moerassige gebieden of plaatsen met stilstaand water.
Een dazenbeet behandelen: wat te doen?
Als je ondanks je beste inspanningen toch wordt gebeten, zijn hier enkele stappen die je kunt volgen:
Reinig de beet: Gebruik water en zeep om het gebied schoon te maken.
Koel het gebied: Een koud kompres kan helpen de zwelling te verminderen.
Vermijd krabben: Hoe verleidelijk het ook is, krabben kan de situatie verergeren en zelfs tot infectie leiden.
Gebruik een anti-jeuk crème: Dit kan helpen de jeuk en het ongemak te verminderen.
Welke periode in het jaar heb je het meest last van dazen?
Dazen zijn het meest actief tijdens de warme zomermaanden. In veel delen van de wereld, inclusief Nederland, betekent dit dat je het meest last van dazen hebt tussen eind juni en begin augustus. Deze periode kan enigszins variëren afhankelijk van de lokale weersomstandigheden en het klimaat. Gedurende deze tijd zijn dazen niet alleen actief, maar zijn de vrouwtjes ook op zoek naar bloed om hun eitjes te laten rijpen, wat leidt tot meer beten bij mensen en dieren.
Factoren die hun activiteit beïnvloeden zijn:
- Temperatuur
Dazen geven de voorkeur aan warm weer. Ze zijn het meest actief tijdens hete, zonnige dagen. - Regenval
Hoewel dazen vochtige gebieden nodig hebben voor hun voortplanting, kan zware regenval hun activiteit verminderen. Na een regenbui kunnen ze echter weer actiever worden, vooral in gebieden met stilstaand water waar ze hun eitjes leggen.
Het is dus raadzaam om tijdens deze piekperiodes extra voorzichtig te zijn, vooral als je je in gebieden bevindt waarvan je weet dat dazen aanwezig zijn.
Extra informatie
De stille plaag: Alles over de Eikenprocessierups
Hoe maak je een kindvriendelijke tuin?
Teken en tekenbeten, hoe gevaarlijk is het?
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com