Complimenten. Het lijkt zo’n simpel gebaar, een paar vriendelijke woorden, een glimlach, een bevestiging van iets dat goed is gedaan. Maar als het gaat om kinderen, kunnen deze eenvoudige uitspraken een wereld van verschil maken. In de eerste jaren van hun leven, waar zelfvertrouwen en zelfbeeld zich ontwikkelen, kunnen complimenten een belangrijke rol spelen. Ze kunnen kinderen helpen een positief gevoel van eigenwaarde op te bouwen, hun prestaties te erkennen en hen motiveren om te blijven proberen en leren.
Het belang van complimenten
Complimenten zijn krachtig. Wanneer je een kind een compliment geeft, stimuleer je niet alleen zijn of haar zelfvertrouwen, maar het moedigt ze ook aan om positief gedrag te blijven herhalen. Ze werken als een soort beloning voor goed gedrag of inspanningen en dit kan kinderen motiveren om meer van dat soort gedrag te laten zien.
Maar er is nog meer! Complimenten hebben een directe impact op de emotionele gezondheid van een kind. Ze helpen bij het opbouwen van een positief zelfbeeld, verhogen de veerkracht en bevorderen een gevoel van competentie en eigenwaarde.
De juiste manier
Nu we weten hoe belangrijk complimenten zijn, hoe kunnen we ze dan het beste geven? Hier zijn een paar tips.
Geef specifieke complimenten
“Goed gedaan” is fijn om te horen, maar het is nog krachtiger om specifiek te zijn over wat het kind goed heeft gedaan. “Ik vind het geweldig hoe je je speelgoed zo netjes hebt opgeruimd” of “Je hebt echt goed je best gedaan met die tekening, ik hou van de kleuren die je hebt gekozen!” maakt het compliment persoonlijk en betekenisvol.
Wees oprecht
Kinderen kunnen neppe complimenten van kilometers afstand ruiken. Wees oprecht in je lof en overdrijf niet. Een eerlijk, gemeend compliment zal veel meer doen dan een overdreven of niet gemeende uitspraak.
Het verschil tussen complimenten en lof
Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen complimenten en lof. Lof is vaak gericht op het resultaat – “Wat een mooie tekening!” -, terwijl een compliment zich richt op de inspanning of het proces – “Ik zie dat je veel tijd en moeite hebt gestoken in deze tekening!” Door te focussen op de inspanning moedig je een groeimindset aan bij kinderen, wat hen helpt om te begrijpen dat inzet en doorzettingsvermogen waardevol zijn, ongeacht het uiteindelijke resultaat.
De balans vinden
Complimenten zijn belangrijk, maar ze moeten wel met mate worden gegeven. Als je een kind voor alles complimenteert, kunnen zehun betekenis verliezen. Probeer te zoeken naar momenten waarop een compliment echt verdiend is en probeer de complimenten te variëren, zodat ze altijd iets nieuws en speciaals blijven.
Wat zijn goede complimenten?
Goede complimenten zijn oprecht, specifiek, en gericht op inspanning, groei of gedrag, niet enkel op het resultaat. Hier zijn een paar voorbeelden:
Specifieke complimenten
In plaats van algemene complimenten zoals “Goed gedaan!” of “Je bent geweldig!”, probeer te benoemen wat precies goed was. Bijvoorbeeld: “Ik vind het geweldig hoe je deze moeilijke puzzel hebt opgelost!” of “Je hebt zo goed je best gedaan om je kamer netjes te houden!”.
Complimenten gericht op inspanning
Dit helpt kinderen te begrijpen dat inzet en doorzettingsvermogen waardevol zijn, niet alleen het uiteindelijke resultaat. Bijvoorbeeld: “Ik zag hoe hard je werkte aan je huiswerk. Dat is echt indrukwekkend!” of “Je hebt zoveel geduld getoond bij het leren fietsen, goed bezig!”.
Complimenten gericht op gedrag
Dit moedigt het soort gedrag aan dat je wilt zien. Bijvoorbeeld: “Ik waardeer hoe vriendelijk je was tegen je zusje net” of “Het was erg verantwoordelijk van je om je speelgoed op te ruimen zonder dat ik het vroeg.”
Complimenten die groei erkennen
Dit kan kinderen motiveren om te blijven leren en zichzelf te verbeteren. Bijvoorbeeld: “Ik zie echt dat je vooruitgang hebt geboekt met je leesvaardigheid. Je hebt je echt verbeterd sinds vorige maand!” of “Je bent zoveel zelfverzekerder geworden bij het zwemmen. Ik ben trots op je!”
Extra informatie
Is het erg om als ouder een lievelingetje te hebben?
Jaloezie in het gezin, niet fijn, wel normaal
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
