Het Foetaal Alcoholsyndroom, vaak afgekort tot FAS. Je hebt er misschien wel eens van gehoord, maar weet je ook wat het precies inhoudt? En nog belangrijker: weet je hoe het voorkomen kan worden? Want dat is eigenlijk nog veel belangrijker!
Wat is Foetaal Alcoholsyndroom?
Foetaal Alcoholsyndroom is een ernstige aandoening die ontstaat als een vrouw alcohol drinkt tijdens haar zwangerschap. De alcohol kan namelijk via de navelstreng bij de ongeboren baby terechtkomen, waardoor deze schadelijke stoffen binnenkrijgt. Dat kan resulteren in een scala aan gezondheidsproblemen, variërend van lichamelijke afwijkingen tot leerproblemen en gedragsstoornissen.
FAS is de meest ernstige vorm van Foetaal Alcohol Spectrum Stoornissen (FASD), een overkoepelende term die alle mogelijke gezondheidsproblemen beschrijft die veroorzaakt kunnen worden door alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. De effecten van FAS zijn blijvend en kunnen niet worden teruggedraaid, wat het belang van preventie des te groter maakt.
Hoe groot kans op FAS?
Het is moeilijk om een exact percentage te geven van de kans op Foetaal Alcoholsyndroom (FAS), omdat dit afhangt van verschillende factoren zoals de hoeveelheid, frequentie en timing van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Echter, elke hoeveelheid alcohol kan potentieel schadelijk zijn voor een ongeboren baby. Het belangrijkste om te onthouden is dat FAS 100% te voorkomen is door geen alcohol te drinken tijdens de zwangerschap.
De gevolgen van FAS
Babies geboren met FAS hebben vaak lichamelijke afwijkingen, zoals een kleinere hoofdomvang, laag geboortegewicht en afwijkende gezichtskenmerken. Ze kunnen ook problemen hebben met hun gehoor en gezichtsvermogen.
Maar dat is niet alles. Naarmate kinderen met FAS ouder worden, kunnen zij te maken krijgen met allerlei leerproblemen en gedragsstoornissen. Denk aan problemen met concentratie, geheugen, taal en sociale interactie. Bovendien hebben ze vaak meer moeite om de gevolgen van hun handelingen in te zien en impulsief gedrag te beheersen.
Hoe kun je FAS voorkomen?
Je vraagt je misschien af: hoe kunnen we FAS voorkomen? Wel, het antwoord is vrij eenvoudig, maar het vergt discipline en vastberadenheid: door helemaal geen alcohol te drinken tijdens de zwangerschap. Het is een veelgehoorde mythe dat een klein beetje alcohol geen kwaad kan tijdens de zwangerschap. De realiteit is echter dat er geen veilige hoeveelheid alcohol is die tijdens de zwangerschap geconsumeerd kan worden. Elke druppel alcohol kan potentieel schadelijk zijn voor de ongeboren baby.
Dat betekent dat vrouwen die zwanger willen worden of zwanger zijn, het beste helemaal kunnen stoppen met het drinken van alcohol. Dat geldt ook voor vrouwen die borstvoeding geven, aangezien alcohol via de moedermelk bij de baby kan komen.
Kan FAS genezen worden?
Foetaal Alcoholsyndroom (FAS) is een levenslange aandoening. De schade die alcohol veroorzaakt aan de ontwikkeling van een foetus is onomkeerbaar en er is geen behandeling die de effecten van FAS volledig kan genezen. Dit betekent dat kinderen en volwassenen met FAS de gevolgen van de aandoening gedurende hun hele leven moeten beheren.
Hoewel FAS zelf niet kan worden genezen, zijn er wel interventies en behandelingen die kunnen helpen om de symptomen te beheren en de kwaliteit van leven van mensen met FAS te verbeteren. Deze behandelingen zijn doorgaans gericht op specifieke symptomen of problemen die het individu ondervindt, zoals leerproblemen, gedragsproblemen, en sociaal-emotionele problemen.
Vroege interventie kan de langetermijnuitkomsten voor kinderen met FAS aanzienlijk verbeteren. Dit kan bestaan uit fysiotherapie, ergotherapie, logopedie, speciaal onderwijs en diverse vormen van therapie gericht op gedragsproblemen.
Daarnaast kan ouderlijke en gezinsbegeleiding ook nuttig zijn, niet alleen om het kind te ondersteunen, maar ook om ouders en verzorgers de tools te geven die ze nodig hebben om met de uitdagingen van FAS om te gaan.
Is FAS erfelijk?
Nee, Foetaal Alcoholsyndroom (FAS) is niet erfelijk. Hoewel het geen genetische aandoening is die van ouders op kinderen wordt doorgegeven, kunnen de gevolgen van FAS wel invloed hebben op meerdere generaties door de blijvende impact op het leven en functioneren van een individu.
Is FAS te zien op echo?
Nee, Foetaal Alcoholsyndroom (FAS) kan niet direct worden vastgesteld met behulp van een echo tijdens de zwangerschap. Echografieën kunnen sommige fysieke afwijkingen die geassocieerd worden met FAS detecteren, zoals groeiachterstand of bepaalde structurele afwijkingen, maar deze bevindingen zijn niet specifiek voor FAS en kunnen ook worden veroorzaakt door andere factoren. De diagnose FAS wordt meestal gesteld na de geboorte, op basis van een combinatie van fysieke kenmerken, groeiproblemen en neurologische of gedragsproblemen.
Extra informatie
Zonnebank en zwangerschap, kan het kwaad?
Welke zwangerschapscontroles kun je verwachten en waar dienen ze voor?
Rhesusfactor tijdens de zwangerschap, hoe belangrijk is dit te weten?
Het eerste trimester, wat staat je te wachten?
Zwangerschapskalender: de ontwikkeling van week 1 t/m week 40
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
