De fopspeen. Je kent ‘m wel, dat kleine rubberen ding dat wonderen kan verrichten als je baby maar blijft huilen. Maar is de fopspeen nu echt zo geweldig als we denken? Of kleven er ook nadelen aan?
Wat is een fopspeen?
Een fopspeen is een klein, meestal rubberen of siliconen, object dat speciaal is ontworpen om baby’s en jonge kinderen te troosten en te kalmeren. De fopspeen, ook wel ’tut’ of ’tutje’ genoemd in sommige regio’s, imiteert de vorm van een tepel en is bedoeld om op te zuigen. Het is een veelgebruikt hulpmiddel voor ouders om hun kind te helpen in slaap te vallen, te kalmeren bij onrust of zelfs pijn te verlichten bij bijvoorbeeld het doorkomen van tandjes.
Structuur van een fopspeen
De fopspeen bestaat doorgaans uit de volgende onderdelen:
Zuiggedeelte
Dit is het deel dat de baby in de mond neemt. Het is meestal gemaakt van rubber, latex of siliconen.
Schild
Dit is een plat, rond gedeelte dat tegen de lippen van de baby komt te liggen en voorkomt dat hij volledig in de mond van de baby geschoven wordt.
Ring of handvat
Hier kunnen ouders of verzorgers de fopspeen aan vastpakken. Dit deel kan ook gebruikt worden om hem aan een speenkoord te bevestigen.
Waarom kiezen ouders voor een fopspeen?
Laten we beginnen bij het begin: waarom kiezen zoveel ouders eigenlijk voor een fopspeen? Nou, er zijn verschillende redenen. Ten eerste kan het rustgevend werken. Veel baby’s hebben een zuigbehoefte, zelfs als ze niet hongerig zijn. Een fopspeen kan dan uitkomst bieden.
Ten tweede kan het helpen bij het in slaap vallen. Sommige baby’s hebben moeite met het vinden van een slaapritme. Het kan dan een vertrouwd object worden dat helpt bij het inslapen.
De voordelen op een rij
Rustgevend
Zoals al eerder gezegd, kan een fopspeen heel rustgevend zijn voor een baby. Dat is niet alleen fijn voor de baby, maar ook voor de ouders. Een huilende baby kan namelijk behoorlijk stressvol zijn.
Minder risico op wiegedood
Er is onderzoek dat suggereert dat het gebruik van een fopspeen het risico op wiegedood kan verminderen. Dit is natuurlijk een groot voordeel dat veel ouders zal aanspreken.
Handig bij het reizen
Als je met een vliegtuig reist, kan een fopspeen helpen bij het reguleren van de oordruk tijdens het stijgen en dalen. Zo heeft je baby minder last van zijn of haar oortjes.
Maar er zijn ook nadelen
Gebitsproblemen
Langdurig gebruik van een fopspeen kan leiden tot problemen met het gebit. Het kan bijvoorbeeld zorgen voor een verkeerde tandstand, wat later gecorrigeerd moet worden met een beugel.
Oorontsteking
Er is een verband gevonden tussen het gebruik van een fopspeen en een verhoogde kans op oorontsteking. Vooral als hij niet regelmatig wordt schoongemaakt, kan dit een probleem zijn.
Moeilijker borstvoeding geven
In sommige gevallen kan een fopspeen de borstvoeding bemoeilijken. De zuigtechniek voor een fopspeen is namelijk anders dan die voor de borst, wat voor verwarring kan zorgen bij de baby.
Wanneer stoppen?
Dit is een lastige vraag en het antwoord varieert per kind. Sommige experts raden aan om rond de leeftijd van 6 maanden te stoppen, terwijl anderen zeggen dat tot de leeftijd van 2 jaar ook nog acceptabel is. Het is belangrijk om hierin je eigen gevoel te volgen en eventueel advies te vragen aan je huisarts of consultatiebureau.
Tips voor verantwoord gebruik
Hygiëne
Zorg dat de fopspeen altijd schoon is om infecties te voorkomen.
Kies de juiste maat
Fopspenen komen in verschillende maten. Een te kleine of te grote speen kan problemen veroorzaken.
Beperk het gebruik
Probeer de fopspeen alleen te gebruiken op momenten dat het echt nodig is, zoals tijdens het slapen of bij veel onrust.
Wat is verschil tussen speen en fopspeen?
Goede vraag! Hoewel de termen ‘speen’ en ‘fopspeen‘ vaak door elkaar worden gebruikt, zijn er wel degelijk verschillen tussen de twee.
Speen
Een speen is een algemene term die gebruikt wordt voor een zuigstuk dat kan worden bevestigd aan een fles met melk, water of andere vloeistoffen. De speen stelt een baby in staat om uit de fles te drinken op een manier die lijkt op het zuigen aan de borst. Er zijn verschillende soorten spenen, elk met hun eigen vorm, grootte en stroomsnelheid, aangepast aan de behoeften van baby’s van verschillende leeftijden.
Fopspeen
Een fopspeen, is specifiek ontworpen om te zuigen zonder dat er vloeistof uitkomt. De fopspeen is bedoeld om de baby te troosten en rust te geven, en niet om te voeden. Net als bij spenen zijn er ook verschillende soorten en maten fopspenen, elk geschikt voor verschillende behoeften en leeftijdsgroepen.
Belangrijkste verschillen
Doel
De speen is bedoeld voor voeding, terwijl de fopspeen is bedoeld voor troost en rust.
Bevestiging
Een speen is bevestigd aan een fles die gevuld kan worden met melk of andere vloeistoffen. Een fopspeen is een op zichzelf staand object.
Vorm en grootte
Fopspenen hebben vaak een schild dat voorkomt dat de baby de hele speen in zijn of haar mond stopt. Spenen hebben dit meestal niet omdat ze aan een fles bevestigd zijn.
Materiaal
Beide kunnen gemaakt zijn van latex, siliconen of rubber, maar fopspenen zijn vaak gemaakt van een stuk materiaal om hygiëne te bevorderen.
Leeftijd
Fopspenen worden meestal gebruikt bij jongere kinderen, terwijl spenen gebruikt kunnen worden totdat een kind klaar is om uit een gewone beker te drinken.
Zuigtechniek
De zuigtechniek kan verschillen tussen een fopspeen en een speen, wat van invloed kan zijn op zaken als borstvoeding.
Historie van de fopspeen
In de middeleeuwen gebruikten mensen een ‘suikerlap’ als een vroege vorm van de fopspeen. Dit was letterlijk een doek of lap, gedrenkt in suikerwater, honing of zelfs alcohol, die aan baby’s werd gegeven om op te zuigen. Je kunt je voorstellen dat dit niet de meest hygiënische of veilige optie was!
Hout en been
In latere eeuwen werden er fopspenen gemaakt van verschillende materialen zoals hout, ivoor en been. Deze waren vaak meer decoratief dan functioneel en werden beschouwd als statussymbolen.
Rubber en siliconen
Pas in de 19e en 20e eeuw, met de uitvinding van rubber, werd de fopspeen meer zoals we die nu kennen. De materialen werden veiliger en hygiënischer, en de vorm werd aangepast om meer op een menselijke tepel te lijken. Tegenwoordig worden de meeste fopspenen gemaakt van siliconen of latex, materialen die gemakkelijk te steriliseren zijn en veilig voor baby’s.
Wetenschappelijke inzichten
In de loop van de tijd is er ook steeds meer wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het gebruik van fopspenen. Dit heeft geleid tot nieuwe inzichten in de voor- en nadelen, en daarmee ook tot richtlijnen voor veilig gebruik. Bijvoorbeeld, sommige studies suggereren dat het gebruik van een fopspeen het risico op wiegedood kan verminderen, terwijl andere onderzoeken wijzen op mogelijke negatieve effecten zoals een verhoogd risico op oorontstekingen of problemen met borstvoeding.
Culturele verschillen
Het gebruik van de fopspeen varieert ook sterk van cultuur tot cultuur. In sommige samenlevingen wordt de fopspeen gezien als een handig hulpmiddel voor ouders, terwijl het in andere culturen minder geaccepteerd is en meer wordt vertrouwd op andere vormen van comfort en kalmering, zoals borstvoeding of wiegen.
Extra informatie
Je baby heeft de hik… HIK
Wat neem je allemaal mee in de luiertas?
Wat moet je allemaal regelen voor de komst van je baby?
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
