In Nederland is het inschakelen van een verloskundige niet wettelijk verplicht, maar het wordt sterk aanbevolen voor de veiligheid en gezondheid van zowel de moeder als de baby. De meeste zwangerschappen en bevallingen worden begeleid door verloskundigen, vanwege hun expertise in normale zwangerschappen en geboortes. Zij bieden essentiële zorg, advies en ondersteuning tijdens de zwangerschap, de bevalling en de periode daarna.
Gynaecoloog
Als een zwangerschap als risicovol wordt beschouwd, kan de zorg worden overgedragen aan een gynaecoloog. In Nederland is er een goed georganiseerd systeem waarbij verloskundigen en gynaecologen samenwerken om de beste zorg te bieden. De keuze voor een verloskundige of gynaecoloog hangt af van de persoonlijke voorkeur, gezondheidstoestand en het verloop van de zwangerschap. De nadruk ligt altijd op het waarborgen van de veiligheid en het welzijn van moeder en kind.
Wanneer ga je voor het eerst naar een verloskundige?
Het eerste bezoek aan een verloskundige vindt meestal plaats rond de 8 tot 10 weken van de zwangerschap. Dit eerste bezoek is belangrijk voor verschillende redenen:
- De verloskundige bevestigt de zwangerschap en schat de uitgerekende datum.
- Bespreken van je medische geschiedenis, inclusief vorige zwangerschappen, operaties, en gezondheidsproblemen.
- Voorlichting over gezonde leefgewoonten tijdens de zwangerschap.
- Informatie over prenatale tests en onderzoeken die in de komende weken gepland worden.
- Gelegenheid om vragen te stellen en eventuele zorgen te bespreken.
Dit eerste bezoek is een belangrijke stap in de prenatale zorg en helpt een gezonde basis te leggen voor de rest van de zwangerschap.
Hoe vaak ga je naar een verloskundige?
De frequentie van bezoeken aan een verloskundige tijdens de zwangerschap hangt af van hoe ver de zwangerschap gevorderd is en de individuele behoeften van de zwangere vrouw. Over het algemeen volgt men het volgende schema in Nederland:
- Eerste bezoek: Rond 8-10 weken zwangerschap.
- Tot 24 weken: Ongeveer één keer per maand.
- Van 24 tot 30 weken: Elke drie weken.
- Van 30 tot 36 weken: Om de twee weken.
- Na 36 weken: Wekelijks, tot de bevalling.
Als er sprake is van een hoog-risicozwangerschap of specifieke gezondheidsproblemen, kunnen extra bezoeken nodig zijn.
Wat doet een verloskundige?
Zwangerschapscontroles
Verloskundigen voeren regelmatig controles uit tijdens de zwangerschap om de gezondheid van zowel de moeder als de ongeboren baby te bewaken. Ze meten de bloeddruk van de moeder, controleren de groei en de positie van de baby, en beoordelen de algemene gezondheidstoestand.
Informatie en ondersteuning
Ze bieden informatie en ondersteuning aan zwangere vrouwen over onderwerpen zoals gezonde leefgewoonten, de voorbereiding op de bevalling en borstvoeding.
Begeleiding van de bevalling
Tijdens de bevalling ondersteunen en begeleiden verloskundigen de moeder. Ze helpen bij de pijnbestrijding, volgen de voortgang van de bevalling en assisteren bij de geboorte.
Medische handelingen
Verloskundigen zijn opgeleid om bepaalde medische handelingen uit te voeren, zoals het geven van injecties en het hechten van kleine scheurtjes na de bevalling.
Verwijzing naar specialisten
Als er complicaties zijn of als er een hoger risico is op problemen tijdens de zwangerschap, bevalling of in de postnatale periode, zal de verloskundige doorverwijzen naar of samenwerken met andere gezondheidsprofessionals, zoals gynaecologen.
Onderwijs en voorlichting
Veel verloskundigen bieden ook educatieve sessies of voorlichting over zwangerschap, bevalling en ouderschap.
Wat wordt er gedaan bij de controles door een verloskundige?
Tijdens de reguliere controles voert een verloskundige verschillende belangrijke taken uit om de gezondheid van zowel de moeder als de baby te bewaken:
Controle van de bloeddruk: Om pre-eclampsie of andere bloeddrukgerelateerde problemen op te sporen.
Urinetest: Om te controleren op infecties of proteïne, wat een teken kan zijn van pre-eclampsie.
Gewichtscontrole: Om de gezonde gewichtstoename van de moeder te volgen.
Buikonderzoek: Om de groei, positie en soms de ligging van de baby te beoordelen.
Luisteren naar de hartslag van de baby: Met behulp van een Doppler-apparaat of een stethoscoop.
Bespreken van symptomen en zorgen: Bijvoorbeeld misselijkheid, vermoeidheid, of beweging van de baby.
Informatie en voorlichting: Over gezonde leefgewoonten, de bevalling, borstvoeding, en de postnatale periode.
Prenatale tests: Het plannen of bespreken van resultaten van echo’s of andere prenatale tests.
Nazorg door de verloskundige
Na de bevalling biedt de verloskundige nazorg, essentieel voor zowel de moeder als de pasgeborene. Deze zorg omvat:
Gezondheidscontroles
Controleren van de fysieke herstel van de moeder, zoals baarmoedercontracties, bloedingen en eventuele hechtingen.
Ondersteuning bij borstvoeding
Adviseren en assisteren bij borstvoeding of flesvoeding.
Zorg voor de baby
Beoordelen van de gezondheid van de baby, inclusief gewicht, voeding en algemeen welzijn.
Emotionele ondersteuning
Bespreken van eventuele zorgen of problemen en bieden van emotionele ondersteuning.
Voorlichting
Advies over de verzorging van de baby en de eigen herstel van de moeder.
Doorverwijzing indien nodig
Indien er complicaties of zorgen zijn, kan de verloskundige doorverwijzen naar een huisarts of specialist.
Wat is het Preconceptiespreekuur?
Het preconceptiespreekuur is een consultatie voorafgaand aan de zwangerschap, bedoeld voor paren of individuen die een zwangerschap overwegen. Het doel van dit spreekuur is om informatie en advies te geven over gezondheids- en leefstijlfactoren die de kans op een gezonde zwangerschap en baby kunnen verbeteren. Tijdens het spreekuur:
- Bespreken van de medische geschiedenis van beide partners, inclusief erfelijke aandoeningen.
- Voorlichting over gezonde leefgewoonten, zoals voeding, beweging, en het vermijden van schadelijke stoffen.
- Bespreken van vruchtbaarheidskwesties of eerdere zwangerschappen.
- Advies over veilige medicatie en het gebruik van supplementen zoals foliumzuur.
- Informatie over relevante vaccinaties of screenings.
Extra informatie
Hulpmiddelen tijdens de bevalling. Wat is er mogelijk?
Wat is preconceptioneel advies?
Welke zwangerschapscontroles kun je verwachten en waar dienen ze voor?
Rhesusfactor tijdens de zwangerschap, hoe belangrijk is dit te weten?
Bloedverlies tijdens de zwangerschap: Wat kunnen de oorzaken zijn?
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
