Zwangerschapsverlof: Wat zijn je rechten?

Zwangerschapsverlof is de periode waarin een aanstaande moeder stopt met werken om zich voor te bereiden op de bevalling en om na de geboorte voor haar pasgeboren kind te zorgen. In Nederland heb je als zwangere vrouw recht op zowel zwangerschapsverlof als bevallingsverlof. Samen duren deze minimaal 16 weken

Wie heeft er recht op zwangerschapsverlof?

In Nederland heeft elke zwangere vrouw die werkt of een uitkering ontvangt recht op zwangerschapsverlof. Dit omvat vrouwen met een WW-, Ziektewet- of een loongerelateerde WGA-uitkering. Ook zelfstandig ondernemers kunnen een zwangerschaps- en bevallingsuitkering krijgen.

Hoe vraag je zwangerschapsverlof aan?

Zwangerschapsverlof en bevallingsverlof vraag je aan bij je werkgever. Dit moet je uiterlijk 3 weken voordat je verlof ingaat doen.

Hoe lang duurt zwangerschapsverlof?

In Nederland heb je recht op 6 weken zwangerschapsverlof en minstens 10 weken bevallingsverlof, wat een totaal van minimaal 16 weken oplevert. Maar hoe werkt dit in de praktijk?

Zwangerschapsverlof berekenen

Je zwangerschapsverlof duurt tot en met de dag van je bevalling. Het begin van je verlof bereken je door vanaf de dag na je uitgerekende bevallingsdatum 6 weken terug te tellen. Je moet uiterlijk 4 weken voor de dag na je uitgerekende bevallingsdatum met zwangerschapsverlof. Wat je minder aan 6 weken zwangerschapsverlof opneemt, tel je op bij je bevallingsverlof. Als je kind later dan de uitgerekende bevallingsdatum wordt geboren, wordt je bevallingsverlof hierdoor niet korter.

Bevallingsverlof berekenen

Je bevallingsverlof gaat in op de dag na je bevalling en duurt minstens 10 weken. Ook als je baby later dan de uitgerekende datum wordt geboren. Je zwangerschapsverlof en bevallingsverlof samen kunnen dan langer dan 16 weken duren.

Wat als je baby te vroeg of te laat geboren wordt?

Als je baby te vroeg geboren wordt, tel je de dagen dat je zwangerschapsverlof korter duurde dan 6 weken op bij je bevallingsverlof. De totale verlofperiode is altijd 16 weken. Als voorbeeld, als je stopt met werken 6 weken voor de dag na de uitgerekende datum, en je baby wordt 1 week voor die datum geboren, dan heb je 5 weken zwangerschapsverlof en 11 weken bevallingsverlof. Dit levert in totaal 16 weken verlof op.

Als je baby te laat geboren wordt, tel je de dagen tussen de geboorte en de uitgerekende bevallingsdatum op bij de termijn van 16 weken. De totale verlofperiode duurt dan langer dan 16 weken. Bijvoorbeeld, als je stopt met werken 6 weken voor de dag na de uitgerekende datum, en je baby wordt 2 weken na deze datum geboren, dan heb je 8 weken zwangerschapsverlof en 10 weken bevallingsverlof. In totaal heb je dan 18 weken verlof​.

Speciale situaties

Er zijn een paar speciale situaties waarin de regels voor zwangerschapsverlof enigszins kunnen variëren:

Zwangerschapsverlof bij uitkering

Als je zwanger bent en een WW-, ziektewet- of loongerelateerde WGA-uitkering ontvangt, gaat je verlof in tussen 6 en 4 weken voor de dag na je uitgerekende bevallingsdatum. Je bepaalt zelf op welke dag je het verlof laat ingaan​¹​.

Bevallingsverlof in delen opnemen

Sinds 1 januari 2015 kun je de laatste periode van je bevallingsverlof in delen opnemen. Het gaat om het verlof dat overblijft na 6 weken na de datum van je bevalling. Dit deel van het verlof kun je gespreid opnemen over een periode van maximaal 30 weken. Je doet dit in overleg met je werkgever. De totale duur van het verlof verandert hierdoor niet. Ook je uitkering en de manier van uitbetaling blijft hetzelfde. Als je de laatste periode van je verlof in delen wilt opnemen, dan vraag je dit uiterlijk 3 weken na het begin van je bevallingsverlof aan bij je werkgever. Je werkgever stemt binnen 2 weken met je verzoek in. Hij mag dit alleen weigeren als het bedrijf ernstig in de problemen komt​¹​.

Extra bevallingsverlof bij ziekenhuisopname kind

In Nederland kunnen ouders recht hebben op extra bevallingsverlof als hun kind langer dan een week in het ziekenhuis heeft gelegen na de geboorte. Dit extra verlof is bedoeld om de ouders de mogelijkheid te geven hun kind thuis te verzorgen na een ziekenhuisopname. Hier zijn echter enkele specifieke regels aan verbonden:

• Er wordt geen extra verlof toegekend voor de eerste week dat de baby in het ziekenhuis lag. Dus als je baby bijvoorbeeld 2 weken in het ziekenhuis moest blijven, kan je verlof met 1 week worden verlengd.
• Afhankelijk van de situatie kun je maximaal 10 weken extra bevallingsverlof krijgen. Er geldt wel een week ‘eigen tijd’, omdat het niet ongebruikelijk is dat een kind na de geboorte een korte periode in het ziekenhuis verblijft​¹​.

Extra informatie

Een zorgeloos zwangerschapsverlof
Heeft iedereen recht op kortdurend zorgverlof?

Bronvermelding

Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com